26 điều cần làm để đồng hành cùng trẻ khác biệt

1. Hãy xây dựng điểm mạnh của trẻ: “Con thật là một đầu bếp giỏi! Con hãy giúp mẹ nhớ công thức làm bánh mì thịt. Sau đó, con trộn nó.” Hoặc: “Con có rất nhiều năng lượng dự phòng. Con có thể chạy đến nhà của bà Johnson và lấy một cuốn tạp chí mà bà ấy có cho mẹ không?” Hãy nghĩ về “khả năng”, không phải “khuyết tật”.

2. Xây dựng dựa trên sở thích của trẻ: “Bộ sưu tập đá của con ngày càng vĩ đại. Hãy đọc một số cuốn sách về đá. Chúng ta có thể phân loại các đá khác nhau mà con đã tìm thấy.” Sự quan tâm và hỗ trợ của bạn sẽ khuyến khích đứa trẻ học hỏi nhiều hơn và làm được nhiều hơn.

3. Hãy đề xuất những mục tiêu nhỏ, có thể quản lý được để củng cố khả năng của con bạn: “Con có muốn đi bộ với mẹ đến hộp thư không? Con có thể thả lá thư vào. Sau đó, mẹ sẽ cõng con trên lưng, suốt chặng đường về nhà.” Hoặc: “Con chỉ cần bày từng món ăn một ra bàn. Chúng ta không cần vội vàng.”

4. Khuyến khích các kỹ năng tự lập: Để tránh “sự bất lực đã ngấm dần”, hãy khuyến khích sự độc lập của con bạn. “Mẹ biết việc buộc dây giày rất khó, nhưng nếu con làm được điều đó một lần, con sẽ thấy dễ dàng hơn.” Nhấn mạnh khả năng của trẻ và niềm tin bạn dành cho trẻ lớn như thế nào, để xây dựng lòng tự tôn và sự tự chủ của trẻ. Giúp trẻ thấy rằng bạn luôn tin trẻ có thể tự làm được.

5. Để trẻ tham gia vào các liệu pháp tự trị liệu thích hợp: Nếu trẻ thèm quay, hãy để trẻ quay trên xích đu lốp bao lâu tùy thích. Nếu trẻ thích nhảy trên giường, hãy lấy cho anh ấy một tấm bạt lò xo, hoặc đặt một tấm nệm trên sàn nhà. Nếu trẻ thích treo ngược người, hãy lắp một thanh xà ngang ở cửa phòng ngủ của trẻ. Nếu trẻ đòi đi giầy mỗi ngày, hãy để trẻ đi giầy. Nếu trẻ thường xuyên gặm nhấm đồ không ăn được, hãy cho trẻ nhai kẹo cao su. Nếu trẻ không thể ngồi yên, hãy cho trẻ cơ hội để di chuyển và giữ thăng bằng, chẳng hạn như ngồi trên quả bóng trên bãi biển trong khi trẻ nghe nhạc hoặc nghe kể chuyện.Trẻ sẽ tìm kiếm những cảm giác nuôi dưỡng bộ não đang thèm ăn của mình, vì vậy hãy giúp trẻ tìm ra những cách an toàn để làm điều đó.

6. Hãy mang đến những trải nghiệm cảm giác mới: “Loại xà phòng hoa oải hương này thật đáng yêu. Con muốn ngửi không? ” Hoặc: “Củ cải giòn như táo nhưng có vị khác. Con muốn ăn một miếng không? ”

7. Hãy chạm vào con bạn theo những cách mà trẻ có thể chịu đựng và thích thú: “Mẹ sẽ xoa lưng con bằng miếng bọt biển này. Con thích xoa mạnh hay nhẹ nhàng?” Hoặc: “Con có biết ba lần bóp tay, như thế này có nghĩa là gì không? MẸ YÊU CON!”

8. Khuyến khích chuyển động: “Chúng ta hãy đung đưa cánh tay của chúng ta theo nhịp điệu của bản nhạc này. Con có cảm thấy tốt hơn khi vươn vai, phải không? ” Chuyển động luôn cải thiện quá trình xử lý cảm giác.

9. Khuyến khích trẻ thử trải nghiệm chuyển động mới: “Nếu con thích thú với trò xích đu đó, mẹ sẽ giúp con thực hiện”. Trẻ mắc chứng rối loạn phối hợp vận động có thể thích những trải nghiệm vận động mới nhưng cần được giúp đỡ để tìm ra cách bắt đầu chúng.

10. Hãy hỗ trợ về mặt thể chất và tinh thần cho trẻ: “Mẹ thích chiếc xích đu đó. Muốn thử nó với mẹ không? Con có thể ngồi trên đùi mẹ và chúng ta cùng đung đưa nào.” Trẻ sợ vận động có thể đồng ý đu ở sân chơi nếu trẻ có vòng tay yêu thương an toàn. (Dừng lại nếu trẻ tỏ ra kháng cự.)

11. Đừng để con bạn trải qua sự không vui, thất vọng hoặc tức giận: “Chà, thật sự rất đau khi con không được chọn vào đội”. Thừa nhận cảm xúc của mình cho phép trẻ đối phó với chúng, ngược lại cứ cố gắng lao vào để biến nó tốt hơn khi đứa trẻ đã bị tổn thương chỉ ngăn cản trẻ học cách đối phó với những cảm xúc tiêu cực đó.

12. Cung cấp cách trút bỏ những cảm xúc tiêu cực một cách thích hợp: Giúp con bạn có thể trút bỏ những cảm xúc bị dồn nén. Đưa cho trẻ một quả bóng hoặc một xô bọt biển ướt để ném vào hàng rào. Chỉ định một “không gian la hét” (phòng của trẻ, tầng hầm hoặc nhà để xe) nơi trẻ có thể đấm ngực mình và hét lên.

13. Hãy củng cố những điều tốt đẹp về cảm xúc và hành động của con bạn, ngay cả khi có điều gì đó không ổn: “Con không cố ý để quả trứng vãi ra ngoài. Đập trứng cần thực hành. Mẹ rất vui vì con muốn học. Hãy thử lại nhé.” Giúp trẻ đánh giá trải nghiệm của mình một cách tích cực bằng cách nói về những gì trẻ đã làm đúng và những gì trẻ có thể làm tốt hơn vào lần sau. Thật tuyệt vời biết bao khi biết rằng cha mẹ thông cảm với mình, thay vì phán xét!

14. Khen ngợi: “Mẹ thấy con đã cho chó ăn và dắt chó đi dạo. Cảm ơn con vì đã có trách nhiệm như vậy.” Khen thưởng đứa trẻ vì lòng tốt, sự đồng cảm và quan tâm đến nhu cầu của người khác. “Con là một người bạn tuyệt vời.” Hoặc “Con làm cho động vật cảm thấy an toàn.”

15. Hãy tạo cho trẻ cảm giác kiểm soát: “Nếu con lên giường ngay bây giờ, chúng ta sẽ có thời gian cho một câu chuyện dài. Nếu bạn con chơi thêm lúc nữa, chúng tôi sẽ không có thời gian đọc chuyện. Con hãy quyết định nhé.” Hoặc: “Mẹ đã sẵn sàng đến cửa hàng giày bất cứ khi nào con muốn. Hãy cho mẹ biết khi nào con sẵn sàng rời đi.” Nhấn mạnh với trẻ rằng người khác không cần phải đưa ra quyết định ảnh hưởng đến trẻ.

16. Hãy đặt ra những giới hạn hợp lý: Để trở nên văn minh, mọi đứa trẻ đều cần có những giới hạn. “Giận thì được nhưng làm tổn thương ai đó thì không được phép. Chúng ta không được làm đau người khác”.

17. Nhớ lại cách bạn đã cư xử khi còn nhỏ: Có thể con bạn cũng giống như bạn hồi nhỏ. (Quả táo không rơi xa cây!) Hãy tự hỏi bản thân xem bạn thích gì để làm cho tuổi thơ của bạn trở nên dễ dàng và thú vị hơn. Được đến sân chơi, thời gian thư giãn, hoặc được ôm ấp? Ít bị đòi hỏi hơn? Kỳ vọng thấp hơn? Hãy thử tự nói: “Khi tôi còn nhỏ và cuộc sống trở nên khó khăn, tôi thích trèo cây. Còn bạn thì sao?"

18. Tôn trọng nhu cầu của con bạn, ngay cả khi chúng có vẻ không bình thường: “Con chắc sẽ thích một chỗ kín đáo để chui! Ở đó, con sẽ cảm thấy ấm áp như chú rận cuộn trong tấm thảm.” Hoặc: “Mẹ sẽ đứng trước mặt con khi chúng ta đi thang cuốn. Mẹi sẽ không để con ngã đâu.”

19. Hãy tôn trọng nỗi sợ hãi của con bạn, ngay cả khi chúng có vẻ vô lý: “Mẹ thấy rằng quả bóng của con lăn gần chỗ những anh lớn. Mẹ sẽ đi lấy cùng con. Nào, hãy nắm tay mẹ.” Sự trấn an của bạn sẽ giúp trẻ tin tưởng người khác.

20. Nói “Mẹ yêu con”: nhằm đảm bảo với con rằng bạn chấp nhận và coi trọng con người của con. Bạn không nên nói “Mẹ yêu con” quá thường xuyên!

21. Làm theo bản năng của bạn: Bản năng của bạn sẽ cho bạn biết rằng mọi người cần phải chạm vào và có thể bị chạm vào, cần di chuyển và có thể bị di chuyển. Nếu câu trả lời của con bạn có vẻ không điển hình, hãy đặt câu hỏi, nhận thông tin và thực hiện hành động thích hợp.

22. Lắng nghe khi người khác bày tỏ mối quan ngại: Khi giáo viên hoặc người chăm sóc cho rằng hành vi của con bạn là bất thường, bạn có thể phản ứng bằng cách phủ nhận hoặc tức giận. Nhưng hãy nhớ rằng họ quan sát con bạn khi ở môi trường ngoài, bên cạnh nhiều đứa trẻ khác. Quan điểm của họ rất đáng để xem xét.

23. Hãy tìm hiểu về sự phát triển của trẻ điển hình: Hãy đọc. Tham gia các lớp học giáo dục phụ huynh. Tìm hiểu về các giai đoạn phát triển bất biến của con người, cũng như tính cách và phong cách học tập biến đổi theo từng giai đoạn. Thật an ủi khi biết rằng có rất nhiều hành vi nằm trong giới hạn bình thường. Sau đó, bạn sẽ thấy dễ dàng hơn trong việc phân biệt giữa hành vi điển hình và không điển hình. Đôi khi một điếu xì gà chỉ là một điếu xì gà, và một đứa trẻ sáu tuổi chỉ là một đứa trẻ sáu tuổi!

24. Tìm kiếm sự trợ giúp của chuyên gia: SPD là một vấn đề mà một đứa trẻ không thể vượt qua một mình. Cha mẹ và giáo viên không thể “chữa bệnh” cho một đứa trẻ, cũng như đứa trẻ không thể chữa khỏi chính mình.

25. Giữ bình tĩnh: Khi con bạn làm bạn phát điên, bạn hãy tĩnh lại suy nghĩ trước khi phản ứng, đặc biệt nếu bạn đang tức giận, khó chịu hoặc ngạc nhiên một cách bối rối. Một đứa trẻ mất kiểm soát cần sự trấn an bình tĩnh của người đang kiểm soát. Đứa trẻ cần một người trưởng thành.

26. Tự chăm sóc bản thân: Khi bạn gặp một ngày khó khăn, hãy nghỉ ngơi! Thuê một người trông trẻ và đi dạo, đọc sách, đi tắm, ăn tối, hẹn hò. Không ai có thể chỉ toàn tâm chăm sóc người khác và ứng phó vấn đề một cách hoàn toàn được.

 

Trích cuốn Đứa trẻ khác biệt